Επαγγελματικά δικαιώματα βιολόγων.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ

ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ

Αθήνα  9ος/2013

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΙΣΤΩΝ κ ΟΡΓΑΝΩΝ

ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΡΥΟΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ  

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ)

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Η ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ

ΑΠΟ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ

Λόγω των συχνών ερωτημάτων που υποβάλλονται στην ΠΕΒ σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία απο βιοεπιστήμονες Τραπεζών Κυττάρων κ Ιστών, Τραπεζών Κρυοσυντήρησης και Εργαστηρίων Βιοχημείας ή Ανοσοβιολογίας, Μοριακής Βιολογίας ή Γενετικής, κ.α. θα θέλαμε να διευκρινήσουμε τα εξής:

• Στον νόμο περί «Δωρεάς και Μεταμόσχευσης Οργάνων (3984 αρ φύλλου 15/27/6/2011) διατυπώνεται με σαφήνεια:

Άρθρο 25 : ορίζεται το ΔΣ του ΕΟΜ όπου αντί καθ Ιατρικής (που υπήρχε στην αρχική πρόταση), ορίζεται καθηγητής η αναπλ καθ Ιατρικής η Βιολογίας η Βιοχημείας. Στο ίδιο άρθρο ορίζεται εκπρόσωπος του Παν Ιατρικού Συλλόγου η της ΠΕΒ (που δεν προβλέπετο στο αρχικό σχέδιο).

Στα άρθρα 53,54,55: ορίζονται οι όροι και προϋποθέσεις για Τράπεζες Ιστών και Κυττάρων, Ιδιωτικές και μη Τράπεζες Ομφαλ/κού Αίματος. Ο επιστημονικός υπεύθυνος των αντίστοιχων τραπεζών (αντί του γιατρού που υπήρχε στο αρχικό σχέδιο) ορίζεται σύμφωνα με το 17 του πδ 26/2008 ως o απόφοιτος Ιατρικής η Βιολογικών Επιστημών με 2 έτη προϋπηρεσία.

• ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΡΥΟΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία οι απόφοιτοι των τμημάτων Βιοεπιστημών στην χώρα μας έχουν τις δυνατότητες ίδρυσης και λειτουργίας Τραπεζών Κρυοσυντήρησης και Εργαστηρίων Αναλύσεων Βιολογικών Υλικών, εφόσον διαθέτουν και 2ετή εμπειρία στο σχετικό αντικείμενο.

Οι όροι και οι προυποθέσεις για την ίδρυση και λειτουργία Τραπεζών Κρυοσυντήρησης καταγράφονται στο ν.3305/2005 του Υπουργείου Υγείας που αφορά κυρίως την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή (ΥΑ) (Εξωσωματική Γονιμοποίηση). Στον νόμο αυτό υπάγονται και οι προυποθέσεις λειτουργίας των Μονάδων Κρυοσυντήρησης (ΤΚ)(συνηθίζετο να λέγονται «Τράπεζες Σπέρματος»). Στη παράγραφο 2 του άρθρου 18 «Οι Τράπεζες Κρυοσυντήρησης μπορούν επίσης η να συντηρούν και να διαθέτουν βλαστικά κύτταρα για ερευνητικούς και θεραπευτικούς σκοπούς». Οι μονάδες ΥΑ θα ελέγχονται απο ειδική επιτροπή («Αρχή») που προβλέπεται απο τον εν λόγω νόμο και της οποίας η θητεία –σύμφωνα με πρόσφατη έγγραφη ενημέρωσή της ΠΕΒ απο τον Υπ Υγείας κο Κακλαμάνη- άρχισε στις 3/10/05, ωστόσο εδώ και χρόνια έχει διακοπεί η λειτουργία της και πλέον οι μονάδες ΥΑ λειτουργούν χωρίς αδειοδότηση και χωρίς έλεγχο.

Τόσο για την λειτουργία των ΤΚ βλαστικών κυττάρων όσο και για τις ΥΑ η ΠΕΒ έχει εκφράσει και δημοσιοποιήσει τις θέσεις της.

Όποιος συνάδελφος ενδιαφέρεται για το αντικείμενο αυτό ή/και την επιχειρηματική δραστηριότητα, θα πρέπει να γνωρίσει:

Α) τις νομικές προυποθέσεις, (ν.3305/2005) και τον νόμο 3984 (αρ φύλλου 15/27/6/2011).

Β) τις υπάρχουσες ΤΚ,

Γ) τις ανάγκες της ελληνικής «αγοράς» (π.χ. τον αριθμό γεννήσεων σε σχέση με το Β),

Δ)την υλικοτεχνική υποδομή και την οικονομικοτεχνική μελέτη που απαιτείται.

Αν μαζί με τα παραπάνω αξιοποιηθούν και οι εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία συναδέλφων μας που εργάζονται ερευνητικά στα αντικείμενα αυτά θα μπορεί να διαμορφωθεί μια σύγχρονη επιχειρηματική πρόταση με ολοκληρωμένες προϋποθέσεις επιτυχίας. Παραμένουν ωστόσο σε εκκρεμότητα  βασικές προυποθέσεις της λειτουργίας των ΤΚ που θα πρέπει να θεσμοθετηθούν όπως και οι επιστημονικοί ενδοιασμοί που αναφέρονται παραπάνω (στο ‘δ’) και αυτά πρέπει να συνυπολογίζονται πριν την όποια (επιχειρηματική) δραστηριότητα και απόφαση.  

• ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Η ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ : Πρόκειται για τα εργαστήρια που πραγματοποιούν βιοχημικές, ανοσοβιολογικές, αιματολογικές, κ.τ.λ. αναλύσεις. Η ίδρυση και λειτουργία των Εργαστηρίων Ανάλυσης Βιολογικών Υλικών απο τους Βιοεπιστήμονες γίνεται με την μορφή Εργαστηρίων Αναφοράς (ΕΑ) η Εργαστηρίων Ελέγχου Ποιότητας. Τα εργαστήρια αυτά αδειοδοτούνται απο τις αντίστοιχες Νομαρχίες και μπορούν να παραγματοποιούν αναλύσεις βιολογικών δειγμάτων με αντικείμενο την Βιοχημεία (Κλινική Χημεία συνηθίζεται να λέγεται για ιστορικούς λόγους), την Ανοσοβιολογία, την Μοριακή Βιολογία, την Γενετική, κ.α.

Να διευκρινίσουμε ότι τα εργαστήρια αυτά δέχονται κατά κανόνα δείγματα απο τα γνωστά «Μικροβιολογικά» (Βιοπαθολογικά) εργαστήρια στα οποία και αποστέλλουν τις απαντήσεις τους. Πρόκειται για εργαστήρια δηλαδή «παροχής υπηρεσιών προς τρίτους» η όπως –κακώς- συνηθίζεται να λέγονται «Εργαστήρια Φασόν».

Η νομοθεσία που ισχύει σήμερα για τον ιδιωτικό τομέα (Π.Δ. 84/2005) επιτρέπει την ίδρυση και λειτουργία των εργαστηρίων Μικροβιολογίας, Βιοχημείας, Παθολογικής Ανατομικής, Αιματολογίας και Κυτταρολογίας μόνο στους γιατρούς κατόχους της σχετικής ειδικότητας (εκτός τους Αιματολόγους!).

Ειδικά τα Εργαστήρια Βιοχημείας (Κλινικής Χημείας) επιτρέπεται να ιδρύουν και να έχουν την ευθύνη τους, οι κάτοχοι της μεταπτυχιακής «Ειδικότητας  Κλινικής Χημείας» σύμφωνα με το ΠΔ 131/1973, ανεξάρτητα απο το βασικό πτυχίο τους (Βιολογίας, Ιατρικής, Χημείας,...). Η ειδικότητα αυτή δεν …επιτρέπεται να πραγματοποιείται  στην Ελλάδα και οι κάτοχοι αυτής (με μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών απο το εξωτερικό) που έχουν αδειοδοτηθεί από το Υπ. Υγείας (ΚΕΣΥ) μετά το 1973 είναι περίπου 30.

Με βάση το παραπάνω νομικό πλαίσιο είναι πολλοί συνάδελφοι Βιοεπιστήμονες που είτε εργάζονται στα ΕΑ είτε έχουν ιδρύσει και έχουν την ευθύνη αυτών των εργαστηρίων με αντικείμενο τις Βιοχημικές, Αιματολογικές, Ανοσοβιολογικές κ.α. εξετάσεις, αλλά και τις εξετάσεις Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής. Η ίδρυση –και επιτυχημένη- λειτουργία των ΕΑ εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο απο την ολοκληρωμένη επιχειρηματική μελέτη.

Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα παραπάνω ισχύουν συνήθως, αλλά  τα εργαστήρια αυτά μπορούν και συνάπτουν συνεργασίες με φαρμακευτικές εταιρίες η βιομηχανίες (όπως για τον έλεγχο Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών) η έχουν ερευνητικές δραστηριότητες με τους παραπάνω φορείς η ερευνητικά κ.α. ιδρύματα.

• ΙΔΡΥΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ :  Τα εργαστήρια παροχής υπηρεσιών Μοριακής Βιολογίας η Γενετικής που λειτουργούν στο δημόσιο η ιδιωτικό τομέα δεν διέπονται από ειδικό νομικό πλαίσιο όσο αφορά τόσο το αντικείμενό τους όσο και το προσωπικό! Όσα λειτουργούν σήμερα στο δημόσιο τομέα είτε έχουν εγκατασταθεί με νομοθετική ρύθμιση σε πανεπιστημιακά νοσοκομεία (Αθήνα, Ιωάννινα, Λάρισα), είτε προϋπάρχουν στα πλαίσια άλλων Μονάδων (Μονάδα Προγεννητικής Διάγνωσης του «Λαϊκού») η άλλων εργαστηρίων (Αιματολογικού, Ανοσοβιολογικού,…). Στον ιδιωτικό τομέα λειτουργούν είτε εντός νοσηλευτηρίων, είτε εντός εργαστηρίων που έχουν αδειοδοτηθεί για εργαστήρια άλλων ιατρικών ειδικοτήτων (Παθολογοανατομικής η Βιοπαθολογίας, κ.τ.λ.), είτε αυτόνομα. Σχετική με το θέμα αυτό ήταν η απόφαση του ΚΕΣΥ (28.11.06) για την ειδικότητα του Γενετιστή και την οργάνωση των εργαστηρίων και υπηρεσιών της Γενετικής που υποβλήθηκε στον υπουργό Υγείας για νομοθετική ρύθμιση.

Τέλος θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα παραπάνω αφορούν δραστηριότητες με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, για το οποίο η ΠΕΒ έχει εκφράσει τις θέσεις της για το ν.3305/2005, αλλά και την αναγκαιότητα θεσμοθέτησης  των ειδικοτήτων της Βιοχημείας και Γενετικής για τους βιοεπιστήμονες κ.α.*.

Επ. Υγείας ΠΕΒ

*Βρίσκονται στην ιστοσελίδα της ΠΕΒ, στην επιλογή «Υγεία»